Wie was Hendrick Dirckszn Hamel ?

Hendrick Hamel werd op 22 augustus 1630 gedoopt in Gorinchem en bracht daar zijn jeugd door. Hij trad in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en stapte op 18 juni 1653 in Batavia, als assistent, tegenwoordig zouden we boekhouder zeggen, aan boord van “de Sperwer” om voor een korte tocht, via Formosa, naar Japan te varen. De Sperwer verliet laat in seizoen en zwaar beladen de haven van Formosa. Het stormseizoen stond voor de deur. Al snel kwam het schip in een dagenlange storm en zware regen terecht. Men zag geen hand voor ogen en kon geen koers houden. Het schip strandde op 15 augustus op een onbekende kust en sloeg kapot. Van de 64 opvarende overleven slechts 36 de schipbreuk, waaronder Hendrick Hamel. 

 

Aanvankelijk denkt de bemanning op een onbewoond eiland aangespoeld te zijn maar na anderhalve dag zagen zij mensen die leken op Chinezen en zich ook zo kleden maar hoeden van paardenhaar dragen. Ze zijn bang in de handen gevallen te zijn van zeerovers of verbannen Chinezen en vreesden voor hun leven. Maar de mensen bleken aardig te zijn en hielpen hen aan vuur. Na tweede dagen verscheen er een overweldigende hoeveelheid militairen en werden ze gevangen genomen. Buitenlanders zijn niet welkom in Korea zoals het land blijkt te heten. Door tussenkomst van de Koning ondergingen ze niet het gebruikelijke lot, de dood, maar hij gaf ze geen toestemming om ooit zijn land, levend, te verlaten. De mannen leden een leven waarin ze zelf in hun onderhoud moesten voorzien en enkele een gezin kreeg. Uiteindelijk zou deze gevangenschap pas na 13 jaar eindigen als Hendrick Hamel samen met 7 anderen weet te ontsnappen met behulp van een boot en zij kans zien alsnog naar Japan te vluchten. Hendrick Hamel kreeg de opdracht van de VOC om een verslag te schrijven van wat hen was overkomen gedurende de fatale tocht van de Sperwer over hun gevangenschap en ontsnapping. Hendrick Hamel voegde hier, op eigen titel, een verslag aan toe over het leven en de gebruiken van de Koreanen. Als een jaar later, door bemiddeling van Japan, de resterende gevangenen ook door Korea los gelaten worden staat hen niets meer in de weg om terug naar Holland te komen.

 

Ondertussen was het verslag van Hendrik Hamel al in Holland aangekomen en een aantal uitgevers maakten er een boek van. Het verkocht heel goed en werd ook vertaald in het Engels, Frans en Duits. Toen Hendrick weer in Holland aankwam, lag zijn boek al overal te koop. En het werd een bestseller. Zo leerde de westerse wereld over een land waar vrijwel niemand nog iets vanaf wist. Het duurde tot ver in de negentiende eeuw voor buitenlanders welkom werden in Korea.

Koreaanse versie van het verhaal van de ondergang en stranding van de Sperwer
Koreaanse versie van het verhaal van de ondergang en stranding van de Sperwer

Meer lezen over Hendrick, zijn avontuur, de overige bemanning, zijn familie of het journaal? kijk onder Hendrick Hamel en het vergaan van de Sperwer